vergelijkend onderzoek met majolicategels uit Antwerpen en Bergen-op-Zoom

Ivonne Lempke – 2008

De vraag naar de herkomst van de majolicategels uit het kasteel van de Nassau’s te Breda is het uitgangspunt van dit onderzoek. De productieplaats van deze majolicategels is niet zeker. Op grond van historische gegevens en stilistische kenmerken zijn de tegels aan Antwerpen toegewezen. De afwijkende vorm van de tegels en de aanwezigheid van alternatieven voor een productie in Antwerpen maken deze toewijzing echter verre van zeker. Fabric Analyse kan mogelijk een aanwijzing geven om de productie toch aan Antwerpen of aan één van de alternatieve productieplaatsen toe te wijzen.

In het onderzoek werden door middel van macroscopische techniek, tegels afkomstig uit het Kasteel van Breda vergeleken met tegels afkomstig van acht verschillende vindplaatsen in Antwerpen en tegels afkomstig van twee vindplaatsen in Bergen-op-Zoom. Als testmateriaal werden nog tegels met een onduidelijke context – maar waarschijnlijk afkomstig uit Antwerpen – en tegels afkomstig uit Monnickendam (Nederland) in het onderzoek meegenomen.

Hoewel uit het onderzoek is gebleken dat Fabric Analyse geen bruikbare methode is om 16de-eeuwse majolica op herkomst te onderzoeken, is het helemaal niet zonder nut. De gestelde onderzoeksvragen, de keuze van het te onderzoeken materiaal, de uit het onderzoek verkregen gegevensbanken, de verwerking en de interpretatiemethodiek van de verkregen gegevens vormen een goede basis voor gelijkaardig onderzoek met technieken die waarschijnlijk meer geëigend zijn voor dit type materiaal, zoals bijvoorbeeld petrografisch, XRF en laseronderzoek

De publicatie van dit onderzoeksrapport geschiedt met toestemming van de onderzoeker Ivonne Lempke.